THIẾT KẾ WEB VÀ LẬP TRÌNH WEB – ĐÂU LÀ SỰ KHÁC BIỆT?

Thiết kế web và lập trình web là hai mặt của một đồng xu trong quy trình xây dựng website. Tuy nhiên, có khá nhiều người nhầm lẫn giữa hai khái niệm này. Vậy, giữa thiết kế web và lập trình web có những điểm khác biệt nào?

Ngoài ra, nếu muốn tìm hiểu thêm những khía cạnh khác của nghề thiết kế web, bạn có thể xem thêm ở những bài viết dưới đây:

• Thiết kế web – nghề nghiệp đón đầu xu thế phát triển thời 5.0
• Điểm khác biệt giữa thiết kế web, thiết kế UI, thiết kế UX 
• Top 7 phần mềm thiết kế web tốt nhất năm 2021
• [Bật mí] Trọn bộ kỹ năng & công cụ thiết kế web của chuyên gia
  

Khác biệt về mặt vai trò

Để dễ hình dung về sự khác nhau giữa lập trình web và thiết kế web, hãy xem thử ví dụ sau đây: Hãy thử tưởng tưởng lập trình viên web và chuyên gia thiết kế web đang làm việc với nhau để tạo ra một chiếc xe oto, họ sẽ làm công việc gì? Với một Web Developer, họ sẽ chịu trách nhiệm sử dụng các thành phần khác nhau của chiếc xe như: động cơ, hộp số, bánh xe,... để tạo ra một chiếc xe với đầy đủ chức năng cũng như đảm bảo các thông số kỹ thuật. Ở một phần khác, chuyên gia thiết kế web lại phụ trách phần thẩm mỹ của chiếc xe như: cách bố trí ghế ngồi sao cho thoải mái, cách bố trí bảng điều khiển, bề ngoài của vỏ xe...

Trên thực tế, công việc của lập trình web chính là xây dựng cấu trúc cốt lõi của trang web, đảm bảo sự thống nhất của cơ sở dữ liệu cũng như khả năng tương tác giữa người dùng và máy chủ bằng... cách sử dụng các ngôn ngữ mã hóa. Thiết kế web chịu trách nhiệm sáng tạo về mặt hình ảnh cũng như tập trung vào trải nghiệm người dùng, đảm bảo trang web có bố cục hợp lý và dễ dàng tìm kiếm thông tin.

Khác biệt về công việc

Lập trình web và thiết kế web là hai mảng khá rộng lớn. Trong mỗi ngành, người ta lại chia ra làm nhiều mảng nhỏ với tên gọi và vai trò khác nhau.

Công việc của lập trình web

Công việc của lập trình web được chia thành nhiều vị trí khác nhau. Bao gồm: Frontend, Backend, Fullstack. Vậy, điểm khác biệt giữa lập trình Frontend, Backend, Fullstack là gì?

Lập trình Frontend (Frontend developer)

Viết code là kỹ năng bắt buộc với Frontend developer. Họ thường sử dụng các ngôn ngữ lập trình như HTML, CSS, JavaScript…, để tạo ra những thứ mọi người dễ dàng nhìn thấy và tương tác, chẳng hạn như Framework. Trên thực tế, Frontend developer có mối quan hệ mật thiết với thiết kế web hơn Backend developer.

Lập trình backend (Backend developer)

Vai trò của những lập trình viên backend là thiết kế cấu trúc cốt lõi của website. Thông thường, Backend developer thường sử dụng các ngôn ngữ phức tạp như Java, SQL, C#... Công việc của Backend developer liên quan đến viết code và cơ sở dữ liệu. Vì vậy, họ được gọi là những người làm công việc thầm lặng vì người dùng không thể nhìn thấy trực quan các sản phẩm của họ.

Nói theo cách khác, công việc của lập trình backend là tạo ra các trang web mang tính logic với nhiều chức năng sử dụng với các chương trình khác nhau.

Lập trình Fullstack (Fullstack developer)

Web Fullstack developer là gì? Họ chính là người xử lý ở cả hai mặt của một dự án – front end (thiết kế UI/UX và Flow) và back end (cơ sở dữ liệu, máy chủ, API… của hệ thống) phần mềm và phần cứng. Họ thậm chí còn là người trung gian làm việc với khách hàng. Về cơ bản, họ chính là chuyên gia trong mọi mặt của dự án.

Công việc của chuyên gia thiết kế web

Chuyên gia thiết kế web giúp cho website đẹp hơn. Họ thường tập trung vào phong cách và cảm giác tổng thể của trang và sử dụng các phần mềm thiết kế đồ họa để tùy chỉnh các yếu tố hình ảnh của trang web. Ngoài ra, họ cũng sử dụng một số ngôn ngữ lập trình như HTM và CSS để hiện thực hóa các thiết kế của mình. Giống như lập trình web, thiết kế web cũng chia ra làm nhiều mảng nhỏ.

Thiết kế giao diện người dùng (UI - User Interface)

Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX - User Experience)

Nếu thiết kế UI liên quan đến việc xây dựng phẩm mỹ cho website thì UX lại liên quan đến nghiên cứu xây dựng nền tảng vững chắc cho trải nghiệm người dùng. Công việc chính của một chuyên gia thiết kế UX là thu hút lượng khách truy cập vào trang web. Thông thường, họ cần thực hiện các nghiên cứu, khảo sát về nhân khẩu học của người dùng. Sau đó, họ sẽ quyết định cách thức thiết kế một trang web để thu hút đối tượng khách hàng tiềm năng truy cập và giới thiệu nó đến bạn bè của họ. Ngoài ra, chuyên gia thiết kế UX còn chịu trách nhiệm tạo các bản thử nghiệm (prototype) cũng như tái cấu trúc trang web.

Thiết kế trực quan (Visual Design)

Chuyên gia thiết kế trực quan là sự kết hợp giữa một chuyên gia thiết kế UI và chuyên gia thiết kế UX. Công việc của của một chuyên gia thiết kế trực quan tập trung vào việc cải thiện hành trình của người dùng bằng cách sử dụng kỹ năng viết code phối hợp giải quyết các vấn đề về thiết kế.

Về bản chất, Visual Designer là bậc thầy trong ngành thiết kế web. Nhờ tính đa nhiệm, bạn có thể nhận ra chân dung của một chuyên gia thiết kế trực quan ở nhiều vai trò khác nhau.

Sự khác biệt về công cụ làm việc

Các developer xây dựng trang web với các ngôn ngữ lập trình như: HTML, CSS và JavaScript. Ngoài ra, họ cũng sử dụng nhiều ngôn ngữ lập trình khác để thiết lập dịch vụ email, xác thực người dùng, cơ sở dữ liệu và các khía cạnh kỹ thuật khác của trang web. Để làm được điều này, họ sử dụng các phần mềm như trình soạn thảo văn bản, giao diện dòng lệnh (command line interface), hệ thống quản lý phiên bản (version control)... để xây dựng các dòng code.

Khác với các lập trình viên web, chuyên viên thiết kế web không nhất thiết phải biết các dòng code hoạt động như thế nào. Nhiệm vụ của họ là đảm bảo tính thẩm mỹ và sự thân thiện với người truy cập. Thông qua một số phần mềm thiết kế như Adobe Photoshop, Illustrator, Adobe Dreamweaver... chuyên viên thiết kế web sẽ thiết kế bố cục của website thông qua việc xây dựng các mẫu thử nghiệm (prototype) và khung sườn website (wireframe). Ngoài ra, họ cũng chịu trách nhiệm kiểm soát luồng thông tin và phân tích trang web.

Sự khác biệt trong cách xây dựng Portfolio 

Ở bất kỳ lĩnh vực nào, bạn cũng cần cho nhà tuyển dụng thấy năng lực của mình để thuyết phục họ chọn bạn thay vì một đối thủ khác. Điều này vẫn đúng với chuyên viên thiết kế web và lập trình viên web. Tuy vậy, có một vài khác biệt trong Portfolio của hai đối tượng này.

Web Developer sử dụng các kho lưu trữ trực tuyến, dịch vụ lưu trữ trang web trên đám mây (chẳng hạn GitHub.com, AWS, Heroku.com…) để hiển thị các website tĩnh và ứng dụng mà họ đã tạo ra. Điều này giúp nhà tuyển dụng đánh giá năng lực lập trình, tư duy cũng như kỹ năng của họ.

Khác với Web Developer, các chuyên gia thiết kế web lại có khá nhiều cách để trình bày và lưu trữ Portfolio cá nhân. Họ có thể lựa chọn thể hiện khả năng của bản thân thông qua các trang web như Behance.com và Dribble.com… Đây là nơi cho phép họ thể hiện kiến thức chuyên môn về phối màu, khả năng thiết kế đồ họa, sự sáng tạo…. Thậm chí, một số chuyên gia thiết kế web còn tạo portfolio cá nhân bằng cách tạo ra một trang web đơn giản.

Kết luận:

Trên đây là điểm khác biệt giữa thiết kế web và lập trình web. Kỳ tới, chúng ta sẽ cùng phân tích những điểm khác biệt giữa ba khái niệm thiết kế web, thiết kế UX, thiết kế UI - những mảng nhỏ khá dễ dàng bị nhầm lẫn.

Ngoài ra, Green Academy vẫn đang tiếp tục khai giảng các lớp Thiết Kế Web. Khóa học này sẽ giúp bạn:

• Giải mã bộ công cụ và ngôn ngữ thiết kế website: Photoshop, Adobe Illustrator, Figma, HTML, CSS, Javascript, Jquery, Bootstrap
• Chinh phục kỹ năng thiết kế UI/ UX từ cơ bản đến nâng cao.
• Khám phá kỹ thuật xây dựng website hoàn chỉnh.
• Tạo nên website mang dấu ấn của riêng bạn trong đồ án cuối khóa.
• Sở hữu Portfolio cá nhân “đỉnh của đỉnh” trong mắt nhà tuyển dụng.
  

Mặt khác, nếu bạn đang muốn tìm hiểu thêm về ngành lập trình web, bạn cũng có thể tham khảo thêm khóa Lập trình Fullstack tại Green Academy. Liên hệ ngay!

Website: Đăng ký ngay TẠI ĐÂY